Evinize minik bir patili dost katıldığında en önemli konulardan biri de tuvalet eğitimi olur. Neyse ki kediler, doğaları gereği oldukça temiz hayvanlardır ve doğru yönlendirme ile kısa sürede tuvalet alışkanlığı kazanabilirler. Ancak her kedinin karakteri farklı olduğu için bu süreç bazen sabır gerektirebilir. Peki, yavru kedilerde tuvalet eğitimi nasıl verilir? Hangi kum kabı ve kedi kumu tercih edilmeli? Tuvalet eğitimi sırasında nelere dikkat etmelisiniz? Bu yazımızda kedinizin kısa sürede tuvalet alışkanlığı kazanmasına yardımcı olacak ipuçlarını bulabilirsiniz.
Yavru Kedilerde Tuvalet Eğitimi Ne Zaman Başlar?
Yavru kediler, genellikle 3-4 haftalık olduklarında tuvalet eğitimi almaya başlayabilirler. Bu dönemde anneleri onlara tuvalet alışkanlığını öğretir. Ancak anne kedinin olmadığı durumlarda yavru kediyi tuvalet eğitimine alıştırmak sahibinin sorumluluğundadır.
Eğer yavru kedi 4 haftalıktan küçükse tuvalet ihtiyacını kendiliğinden gideremeyebilir. Bu durumda sahibinin nemli bir pamuk veya ılık suyla ıslatılmış bir bez kullanarak karın altını ve genital bölgesini nazikçe ovalaması gerekebilir. Bu yöntem, anne kedinin yavrusunu yalayarak teşvik etmesine benzer ve sindirim sisteminin çalışmasına yardımcı olur.
5-6 haftalık olduğunda ise çoğu yavru kedi, kum kabını kullanmayı öğrenmiş olur. Bu süreçte doğru kum kabı ve kum seçimi yaparak, tuvalet eğitimini kolaylaştırabilirsiniz. Eğitim sırasında sabırlı olmak, düzenli bir rutin oluşturmak ve kedinin ihtiyaçlarını gözlemlemek çok önemlidir.
Eğer yavru kediniz 8 haftalık olmasına rağmen hala tuvalet kabını kullanmıyorsa bu durum sağlık sorunları veya stres kaynaklı olabilir. Böyle bir durumda bir veteriner hekime danışmak faydalı olacaktır.
Yavru Kedi Tuvalet Eğitimi Nasıl Verilir?
Yavru kediler, anneleri tarafından yönlendirilmediklerinde veya çok küçük yaşta sahiplendiklerinde tuvalet eğitimi konusunda biraz yardıma ihtiyaç duyabilirler. Ancak endişelenmeyin! Kediler, içgüdüsel olarak temiz hayvanlardır ve doğru yöntemleri uygularsanız kısa sürede tuvalet alışkanlığı kazanabilirler.
1. Doğru Kum Kabı Seçimi
Yavru kediler için alçak kenarlı bir kum kabı seçmek önemlidir. Çok derin veya büyük kum kapları, yavru kedinin içine girmesini zorlaştırabilir ve tuvalet eğitimini geciktirebilir. Kap, kedinizin rahatça girip çıkabileceği yükseklikte olmalıdır.
2. Doğru Kedi Kumu Seçimi
Yavru kediler için kokusuz, yumuşak ve ince taneli kumlar tercih edilmelidir. Kokulu veya iri taneli kumlar, bazı kediler için rahatsız edici olabilir ve tuvalet kabını kullanmaktan kaçınmalarına neden olabilir. Ayrıca topaklanan kumlar, temizliği kolaylaştırarak tuvalet eğitim sürecini daha pratik hale getirir.
3. Kum Kabının Konumu
Kum kabı, yavru kedinizin kolayca erişebileceği, sessiz ve sakin bir köşeye yerleştirilmelidir. Kum kabını mama ve su kabına yakın koymamak önemlidir. Çünkü kediler içgüdüsel olarak yemek yedikleri alanın yakınında tuvalet yapmak istemezler.
4. Yavru Kediyi Kum Kabına Alıştırma
Kedinizi yeni sahiplendiyseniz veya henüz tuvalet eğitimine başlamadıysa şu adımları izleyebilirsiniz:
- Kum kabını tanıtın: Yavru kediyi nazikçe kum kabının içine koyun ve patileriyle kumu biraz eşelemesine yardımcı olun. Çoğu kedi içgüdüsel olarak kumu kazmaya başlar.
- Tuvalet zamanlarını takip edin: Kediler genellikle uyandıktan sonra, yemek yedikten sonra veya oyun oynadıktan sonra tuvaletlerini yapma ihtiyacı duyarlar. Bu zamanlarda onu nazikçe kum kabına götürerek alışmasını sağlayabilirsiniz.
- Doğru yere tuvaletini yaptığında ödüllendirin: Eğer kediniz kum kabını kullanırsa yumuşak bir ses tonuyla övgüyle konuşabilir veya hafif bir okşamayla onu ödüllendirebilirsiniz. Ancak yiyecek ödülleri tuvalet eğitimi için önerilmez.
5. Tuvalet Kazalarına Karşı Sabırlı Olun
Eğer yavru kediniz kum kabı dışına tuvaletini yaparsa kesinlikle cezalandırmayın! Bu, onun korkmasına ve strese girmesine neden olabilir. Bunun yerine:
- Kazaları hızlıca temizleyin: Kedinizin yanlış yere tuvalet yapmasını önlemek için bölgeyi enzim bazlı bir temizleyici ile temizleyin. Sirke veya çamaşır suyu gibi güçlü kokular kullanmamaya özen gösterin, çünkü kediler bu kokular nedeniyle o alanı tekrar işaretleyebilir.
- Sebebi belirleyin: Eğer kediniz sürekli kum kabı dışına tuvalet yapıyorsa kum kabının yerini veya kum türünü beğenmemiş olabilir. Ayrıca kum kabının yeterince temiz olduğundan emin olun.
- Sabırlı ve nazik olun: Tuvalet eğitimi bazen birkaç gün, bazen birkaç hafta sürebilir. Her kedinin alışma süresi farklıdır, bu yüzden sabırlı olmak çok önemlidir.
6. Kum Kabının Temizliği
Kedinizin kum kabını düzenli olarak temizlemek, onun kabı kullanmaya devam etmesi için çok önemlidir. Kediler kirli kum kaplarından hoşlanmazlar ve bu durum, tuvaletini farklı yerlere yapmasına sebep olabilir.
- Günde en az bir kez topakları temizleyin.
- Haftada bir kez kumu tamamen değiştirin ve kum kabını yıkayın.
- Kum kabına çok fazla veya çok az kum koymamaya dikkat edin. Genellikle 4-5 cm yüksekliğinde kum koymak yeterlidir.
7. Yavru Kedi için Ekstra Kum Kabı Kullanımı
Eğer eviniz büyükse veya 2 katlı bir evde yaşıyorsanız birden fazla kum kabı koymak faydalı olabilir. Yavru kediler bazen tuvaletlerini tutamayabilir, bu yüzden her zaman kolay ulaşabilecekleri bir kum kabı olması işleri kolaylaştırır.
Tuvalet Eğitimi Hangi Durumlarda Uzayabilir?
Bazı yavru kediler tuvalet eğitimini diğerlerinden daha geç tamamlayabilir. Kedilerde tuvalet eğitiminin süresini uzatabilecek bazı durumlar:
- Çok erken anneden ayrılma: 4 haftalıktan küçük yavrular annelerinden öğrenme şansı bulamamış olabilir.
- Sağlık sorunları: İshal, kabızlık veya idrar yolu enfeksiyonu gibi durumlar.
- Yanlış kum veya kum kabı seçimi: Kediniz kumu veya kabın yerini beğenmemiş olabilir.
- Stres veya ani değişiklikler: Yeni bir eve taşınma, başka bir evcil hayvanın gelişi gibi durumlar.
Eğer kediniz uzun süre kum kabını kullanmayı reddediyorsa veya tuvaletle ilgili sorunlar devam ediyorsa bir veteriner hekime danışmanız faydalı olacaktır.
Evde Kedi Tuvaleti Nerede Olmalı?
Kedinizin tuvalet kabını doğru bir yere yerleştirmek, onun bu alanı rahatlıkla kullanmasını sağlamak açısından oldukça önemlidir. Yanlış konumlandırılan bir kum kabı, kedinizin tuvalet alışkanlığını olumsuz etkileyebilir ve istenmeyen kazalara neden olabilir. Peki, kedi tuvaleti evde nerede olmalı?
1. Sessiz ve Sakin Bir Köşe Seçin
Kediler, tuvaletlerini yaparken güvende hissetmek isterler. Bu yüzden kum kabı, kalabalık ve gürültülü alanlardan uzak bir noktada olmalıdır. Çamaşır makinesi, bulaşık makinesi veya televizyon gibi sesli cihazların yanına koymak kedinizin huzursuz olmasına neden olabilir.
2. Mama ve Su Kabına Yakın Olmamalı
Kediler, içgüdüsel olarak tuvaletlerini yemek yedikleri yerden uzakta yapmayı tercih ederler. Bu yüzden kum kabını mama ve su kaplarından uzağa yerleştirmek en iyi seçim olacaktır.
3. Kolay Ulaşılabilir Bir Yerde Olmalı
Kum kabı, kedinizin rahatlıkla ulaşabileceği bir noktada bulunmalıdır. Özellikle yavru veya yaşlı kediler için merdiven çıkmayı gerektiren alanlara koymamak önemlidir. Kediniz tuvaletini yapmak için ekstra çaba harcamak zorunda kalırsa kum kabını kullanmayı reddedebilir.
4. Evdeki Trafiği Düşünün
Tuvalet kabı, sık kullanılan alanlardan uzak olmalıdır. Koridor gibi yoğun geçiş noktaları, kedinizin tuvalet sırasında huzursuz olmasına neden olabilir.
5. Havalandırması Olan Bir Alan Seçin
Kum kabının bulunduğu alanın iyi havalandırılan bir yer olması önemlidir. Kapalı ve havasız ortamlarda kötü koku birikebilir ve bu da hem sizin için rahatsız edici olabilir hem de kedinizin kum kabını kullanmaktan kaçınmasına neden olabilir.
6. Kum Kabınının Yerini Sürekli Değiştirmeyin
Kediler alışkanlıklarına bağlı hayvanlardır ve sürekli değişen bir ortam onları strese sokabilir. Eğer kum kabının yerini değiştirmek gerekiyorsa bunu aşamalı olarak yapmalı ve kedinizin yeni yere alışmasını sağlamalısınız.
7. Birden Fazla Kum Kabı Kullanımı
Eğer birden fazla kediniz varsa her kedi için ayrı bir kum kabı koymanız önerilir. Bunun yanı sıra büyük bir evde yaşıyorsanız farklı odalara birden fazla kum kabı yerleştirmek, kedinizin her zaman kolayca ulaşabileceği bir tuvalet alanı bulmasını sağlar.
Yavru Kedinin Tuvaletinin Geldiğini Nasıl Anlarsınız?
Yavru kediler, özellikle tuvalet eğitimi sürecindeyken tuvaletlerinin geldiğini doğrudan belli eden bazı hareketler sergiler. Kedinizin bu belirtilerini gözlemleyerek onu doğru zamanda kum kabına yönlendirebilir ve tuvalet eğitimini hızlandırabilirsiniz.
1. Yerde Koklama ve Eşeleme Hareketi
Yavru kediniz aniden yere yoğun bir şekilde koklamaya başlıyorsa veya patileriyle yeri kazıyormuş gibi hareketler yapıyorsa tuvaleti geliyor olabilir. Kediler içgüdüsel olarak tuvaletlerini yapacakları alanı koklayarak ve eşeleyerek belirler.
2. Huzursuzluk ve Sürekli Dönme Hareketi
Tuvaleti gelen yavru kedi, bir noktada huzursuzca dönmeye, yerinde sabit duramamaya ve kıpır kıpır hareketler yapmaya başlayabilir. Sık sık oturup kalkıyorsa kum kabına yönlendirmenin tam zamanı olabilir.
3. Ani Koşuşturmalar ve Saklanma Eğilimi
Bazı yavru kediler, tuvalet ihtiyacı hissettiklerinde aniden hızla koşmaya başlar veya bir köşeye çekilip saklanmak isteyebilir. Eğer kediniz ani bir enerji patlaması yaşıyor ve ardından sakin bir noktada duruyorsa bu durum tuvaletinin geldiğine işaret olabilir.
4. Miyavlama veya Sesli İletişim Kurma
Tuvaleti gelen bazı kediler, özellikle de eğitim sürecindeyken, huzursuz bir şekilde miyavlayabilir. Normalde sessiz olan bir kedinin aniden miyavlamaya başlaması, rahatsızlık hissettiğini ve tuvaletinin geldiğini gösterebilir.
5. Kum Kabı Dışında Tuvalet Pozisyonuna Geçme
Yavru kediniz yerde çömelme pozisyonuna geçiyor ancak kum kabına yönelmiyorsa tuvaleti geliyor olabilir. Böyle bir durumda hemen nazikçe kum kabına götürerek alışmasını sağlayabilirsiniz.
6. Yemek Yedikten veya Uyandıktan Sonra Belirtiler Göstermesi
Yavru kediler genellikle yemek yedikten 10-15 dakika sonra veya uyandıktan hemen sonra tuvalet ihtiyacı hissederler. Bu rutinleri takip ederek, onu doğru zamanda kum kabına yönlendirebilirsiniz.
- Yukarıdaki belirtileri gözlemlediğinizde kedinizi nazikçe kum kabına götürün.
- Eğer yanlış yere tuvalet yapmaya çalışıyorsa kızmadan ve korkutmadan onu kum kabına yönlendirin.
- Kum kabını sık sık temizleyerek, yavru kedinin burayı rahat bir alan olarak görmesini sağlayın.
- Her başarılı kullanım sonrası onu sevgiyle okşayarak veya yumuşak bir ses tonuyla övgüyle ödüllendirin.
Eğer yavru kediniz bu belirtileri gösteriyor ancak kum kabını kullanmayı reddediyorsa veya uzun süre tuvalet yapmıyorsa sağlık sorunları ihtimaline karşı bir veteriner hekimden destek almanız önemlidir.
Kediler Kaç Saatte Bir Tuvalete Gider?
Kedilerin tuvalet sıklığı; yaşlarına, beslenme düzenlerine, su tüketimlerine ve sağlık durumlarına bağlı olarak değişir. Ancak genel olarak sağlıklı bir kedi şu aralıklarla tuvalete gider:
1. İdrar Sıklığı
- Yetişkin kediler: Günde 2-4 kez idrar yapar.
- Yavru kediler: Küçük mesaneleri olduğu için daha sık, günde 3-6 kez idrar yapabilirler.
- Yaşlı kediler: Böbrek fonksiyonlarına bağlı olarak daha sık veya daha seyrek idrar yapabilirler.
Kedinin günlük idrar sıklığı, tükettiği su miktarına göre değişebilir. Özellikle kuru mama yiyen kediler daha az, yaş mama veya su oranı yüksek besinlerle beslenen kediler daha fazla idrar yapar.
2. Dışkılama Sıklığı
- Yetişkin kediler: Günde 1-2 kez dışkı yapar.
- Yavru kediler: Sindirim sistemleri daha hızlı çalıştığı için günde 2-4 kez dışkı yapabilirler.
- Yaşlı kediler: Metabolizmaları yavaşladığı için dışkılama sıklıkları günde 1 kere veya gün aşırı olabilir.
Dışkılama sıklığı, kedinin tükettiği mamanın içeriğine ve sindirim sisteminin sağlığına göre değişebilir. Lif oranı düşük beslenen kediler daha seyrek, lif oranı yüksek beslenenler ise daha düzenli dışkılar.
Kedinizin Tuvalet Alışkanlıklarını Takip Etmek Neden Önemli?
Kedinizin tuvalet sıklığında ani değişiklikler fark ederseniz bu durum bir sağlık sorununun belirtisi olabilir:
- Çok sık idrar yapıyorsa: İdrar yolu enfeksiyonu, diyabet veya böbrek hastalığı belirtisi olabilir.
- Hiç idrar yapmıyorsa veya çok az yapıyorsa: İdrar yollarında tıkanıklık olabilir, bu acil bir durumdur ve hemen veteriner hekime danışılmalıdır.
- Dışkılama sıklığı azaldıysa: Kabızlık, bağırsak tıkanıklığı veya lif eksikliği olabilir.
- Dışkı çok suluysa: İshal, sindirim sorunları veya enfeksiyon belirtisi olabilir.
Kedinizin tuvalet alışkanlıklarını düzenli olarak takip ederek, herhangi bir sağlık sorununu erken fark edebilir ve gerektiğinde veteriner hekime başvurabilirsiniz.
Yavru Kedim Tuvaletten Sonra Kendini Temizlemiyor, Ne Yapmalıyım?
Yavru kediler genellikle anneleri tarafından temizlenmeyi öğrenirler. Ancak annesiz büyüyen veya çok küçük yaşta sahiplenilen yavru kediler, tuvaletten sonra kendilerini temizleme alışkanlığını henüz kazanamamış olabilirler. Bu durum normaldir ve biraz sabır ve yönlendirme ile kedinizin bu alışkanlığı kazanmasını sağlayabilirsiniz.
1. Tuvalet Sonrası Nazikçe Temizleyin
Eğer yavru kediniz tuvaletten sonra kendini temizlemiyorsa siz nazikçe yardım edebilirsiniz.
- Ilık ve hafif nemli bir pamuk veya yumuşak bir bez kullanın.
- Kakasının bulaştığı bölgeyi nazikçe silin, ancak sert hareketlerden kaçının.
- Temizleme sonrası bölgeyi iyice kuruladığınızdan emin olun.
- Her temizlik sonrası kedinizi okşayarak veya nazikçe konuşarak rahatlatın.
Bunu düzenli olarak yaparsanız zamanla kediniz kendini temizlemesi gerektiğini öğrenebilir.
2. Kumunu ve Kum Kabını Kontrol Edin
Bazen kediler, yanlış kum veya kirli bir kum kabı nedeniyle kendilerini temizlemekte isteksiz olabilirler.
- İnce taneli ve topaklanan bir kum kullanın.
- Kum kabını düzenli olarak temizleyin. (Günde en az 1 kez)
- Kum kabının boyutu ve erişimi uygun mu, kontrol edin.
Eğer kediniz ıslak veya yapışkan bir dışkı yapıyorsa kum tanecikleri patilerine ve poposuna yapışabilir. Bu da kendini temizlememesine neden olabilir.
3. Beslenmesine Dikkat Edin
Kedinizin beslenmesi de tuvalet sonrası temizliğini etkileyebilir. Sulu dışkı veya yapışkan kaka, temizlenmeyi zorlaştırabilir.
- Yüksek kaliteli, sindirimi kolay mama seçin.
- Kuru mamaya ek olarak yaş mama da vererek su alımını artırın.
- Bol su içmesini sağlayın.
Eğer kediniz sürekli ishal oluyorsa veteriner kontrolü şarttır. Çünkü ishal, bağırsak parazitleri veya sindirim problemlerinin bir işareti olabilir.
4. Tüylerini Kısaltmayı Düşünebilirsiniz
Eğer yavru kediniz uzun tüylü bir ırksa (Maine Coon ya da İran Kedisi gibi), tüyleri poposuna yapışabilir ve temizliği zorlaştırabilir. Veterinerinizin önerisiyle popo çevresindeki tüyleri hafifçe kısaltabilirsiniz. Bu, temizlik sürecini kolaylaştırır.
5. Sabırlı Olun ve Alışmasını Bekleyin
Bazı yavru kediler 3-4 aylık olduktan sonra kendilerini temizlemeye başlarlar. Bu süreçte ona yardımcı olup, doğru davranışı öğrenmesini desteklemek en iyisidir. Eğer kediniz büyüdüğü halde hala kendini temizlemiyorsa altta yatan bir sağlık problemi (ağız yaraları veya diş sorunları gibi) olabilir. Böyle bir durumda bir veteriner hekim kontrolü önerilir.
